1. Wszystkie ważne reakcje w jednym miejscu

Zaczniemy od razu od najważniejszej kwestii, a więc wypisania wszystkich reakcji, które trzeba znać, niestety wraz z ich nazwami. Nie będę Cię tutaj czarował i udawał, że to coś, czego się przyjemnie uczy. 

Nazwa reakcji	Równanie reakcji
Otrzymywanie wapna palonego.	CaCO3 ⟶ CaO + CO2
Otrzymywanie wapna gaszonego.	CaO + H2O ⟶ Ca(OH)2
Twardnienie zaprawy wapiennej (reakcja mętnienia wody wapiennej).	Ca(OH)2 + CO2⟶ CaCO3 + H2OCa(OH)2 + SiO2⟶ CaSiO3 + H2O
Rozpuszczanie skał wapiennych.	CaCO3 + CO2 + H2O ⟶ Ca(HCO3)2
Usuwanie twardości przemijającej wody	Ca(HCO3)2  ⟶ CaCO3 + CO2 + H2O
Otrzymywanie gipsu palonego	2(CaSO4  • 2H2O) ⟶ 2CaSO4  • H2O + 3H2O
Twardnienie zaprawy gipsowej.	2CaSO4 • H2O + 3H2O ⟶ 2(CaSO4  • 2H2O)

2. Skały wapienne, czyli węglan wapnia

Generalnie jeśli jakiś związek chemiczny występuje w skorupie ziemskiej, to mówimy że jest to minerał. Często jest tak, że jeden związek chemiczny tworzy różne kryształy (ładnie byśmy powiedzieli, że tworzy różne odmiany krystaliczne) i wtedy już każdy taki kryształ to inny minerał. Więc mamy taką sytuację, że marmur, kreda i wapień, to różne minerały, ale każdy z nich jest w rzeczywistości odmianą węglanu wapnia, czyli CaCO₃ . 

Odmiany krystaliczne różnią się właściwościami fizycznymi (np. barwa, twardość, połysk), ale mają takie same właściwości chemiczne (bo to wciąż ta sama substancja). 

Minerały nie lubią być same, więc często występują w większych skupiskach, co już nazywa się skałą. W takiej skale z reguły dominuje jakiś związek chemiczny. I właśnie dominującym składnikiem skał wapiennych jest węglan wapnia. 

3. Zjawiska krasowe

W górach wapiennych (u nas w Polsce np.  w okolicach Kielc) znajdziemy podziemne groty, a tam sople, które zwisają zarówno ze sklepienia (z góry, czyli stalaktyty) jak i takie, które wystają z podłoża (stalagmity). Tworzenie tych sopli nazywa się właśnie zjawiskami krasowymi, których podstawą jest reakcja chemiczna związana z węglanem wapnia. 

Woda, która przepływa przez skały wapienne zawiera w sobie tlenek węgla CO₂ , co prowadzi do reakcji chemicznej, w wyniku której powstaje wodorowęglan wapnia, który jest lepiej rozpuszczalny niż CaCO₃  : 

CaCO₃ ↓ + CO₂ + H₂O ⟶ Ca(HCO₃)₂

W wodzie może być jednak różna ilość rozpuszczonego w niej tlenku węgla, co zależy m.in od ciśnienia i temperatury. I jeśli wzrośnie temperatura lub zmaleje ciśnienie, to ta rozpuszczalność maleje i mamy do czynienia z odwróceniem procesu : 

Ca(HCO₃)₂ ⟶  CaCO₃ ↓  + CO₂ + H₂O

4. Twardość wody

Twardość wody jest spowodowana obecnością w niej soli wapnia i magnezu − zatem zależy od stężenia jonów Ca²⁺  oraz  Mg²⁺ . Twardość wody przejawia się w tym, że dodatek mydła powoduje powstawanie białego osadu palmitynianu wapnia (także stearynianu wapnia). 

Gotowanie twardej wody może zmniejszyć jej twardość, jeśli odpowiada za nią wodorowęglan wapnia, który podczas ogrzewania przejdzie w CaCO₃ − mówimy wtedy o twardości przemijającej. 

Trwała twardość wody to taka, której nie da się pokonać przez gotowanie, która jest wynikiem obecności np. CaSO₄ . Wtedy, aby zmniejszyć twardość  można  dodać  Na₂CO₃ , aby wytrącić węglan wapnia lub dodać polifosforany wapnia (obecne w proszkach do prania), które będą tworzyć kompleksy z wapniem i magnezem.