1. Do czego służy próba biuretowa ?
Próba biuretowa, czy też reakcja biuretowa[1] służy do wykrywania wiązań amidowych. Zatem możemy ją wykorzystać do identyfikacji aminokwasów, białek, a pozytywny wynik tej reakcji da także ostatnio poznany biuret, skąd zresztą wywodzi się ta nazwa.
Ciężko uwierzyć, ale kolejny już raz odczynnikiem do wykonania próby będzie wodorotlenek miedzi(II). I tak samo jak to było w alkoholach polihydroksylowych, reakcja będzie polegała na kompleksowaniu atomu miedzi i tworzeniu barwnego związku kompleksowego. Tym razem pozytywny wynik próby zwiastuje różowy (fioletowy) roztwór. Oba kolorki są dopuszczalne jako odpowiedź.
2. Próba biuretowa – schemat doświadczenia
Uwaga – w obserwacjach najlepiej zostawić samo : powstaje fioletowy roztwór, ponieważ dopisywanie związek kompleksowy podchodzi już pod wniosek.
Schemat reakcji tutaj nie obowiązuje, ponieważ tworzy się związek kompleksowy, a jeśli o nie chodzi, to musimy znać tylko reakcje amfoterycznych tlenków czy wodorotlenków np. z NaOH.
Zresztą wystarczy powiedzieć, że tego typu reakcja (tu nie jest to akurat próba biuretowa) to poziom II etapu Olimpiady Chemicznej, o czym można się przekonać na jednym z zadań z chemii organicznej :
Przy okazji zobacz jak wkurzającym reagentem jest wodorotlenek miedzi w chemii organicznej, pojawia się aż w trzech próbach! To świetny moment aby je w jednym miejscu podsumować do późniejszych powtórek.
3. Co robi wodorotlenek miedzi ?
Wodorotlenek miedzi nieprzypadkowo świeci się na niebiesko, w końcu taki jest jego kolor. Z tablic maturalnych bez problemu możemy sobie przypomnieć, że jest to osad, stąd zawsze w tych doświadczeniach maturalnych używa się go w postaci świeżo strąconej (kto by chciał mieć przeterminowany osad).
Ok, to sumarycznie do czego używamy ten przeklęty wodorotlenek miedzi(II) w chemii organicznej?
| Próba | Próba Trommera | Próba na alkohole wielowodorotlenowe | Próba biuretowa |
| Do czego służy? | Identyfikacja aldehydów | Identyfikacja alkoholi polihydroksylowych | Identyfikacja peptydów, białek i biuretu |
| Jaka jest obserwacja? | Ceglastoczerwony osad tlenku miedzi (I), czyli Cu2O | Osad roztwarza się, roztwór przybiera szafirowe zabarwienie | Tworzy się roztwór o fioletowym zabarwieniu |
| Co jest produktem? | Kwas karboksylowy (jego sól) | Związek kompleksowy miedzi(II) | Związek kompleksowy miedzi(II) |
| Równanie reakcji | *patrz niżej | Nie musisz znać | Nie musisz znać |
- RCHO + 2Cu(OH)2 ⟶ RCOOH + Cu2O ↓ + 2H2O (wersja uproszczona)
- RCHO + NaOH + 2Cu(OH)2 ⟶ RCOONa + Cu2O ↓ + 3H2O
Więcej prób z Cu(OH)2 nie pamiętam i za zatruwanie Twojej pamięci w głowie przepraszam. Obiecuję, że ich już nie będzie.
[1] Jako chemiczny patriota powinieneś wiedzieć, że próba biuretowa jest też nazywana reakcją Piotrowskiego, a wywodzi się od odkrycia tejże reakcji przez polskiego fizjologa Gustawa Piotrowskiego.
1 komentarz
Próba biuretowa dająca fioletowy roztwór pozwala wykryć minimum dwa wiązania peptydowe obok siebie. Aminokwasy nie posiadają takich wiązań, więc myślę, że należałoby to sprostować we wpisie.