Reakcja ksantoproteinowa

Reakcja ksantoproteinowa to próba, którą wykorzystuje się do identyfikacji białek. Polega ona na zastosowaniu stężonego kwasu azotowego HNO₃, który powoduje bardzo dobrze nam znaną reakcję nitrowania pierścienia aromatycznego. Wniosek jest taki, że reakcji ulegają te aminokwasy, które taki pierścień posiadają (aminokwasy aromatyczne), np. fenyloalanina (Phe) czy tyrozyna (Tyr).

Najważniejsze zatem dla nas jak zwykle jest to, że wszystko jest nam tutaj już znane, a jedyne czego trzeba się “douczyć” to nazwa (dlaczego nazywa się to reakcją ksantoproteinową) oraz tego, jaka będzie obserwacja^[1].

Pojawienie się żółtego zabarwienia świadczy o pozytywnej próbie ksantoproteinowej.

Jak rozpoznać, że nam ,,zaszła” reakcja ksantoproteinowa ?

Żółte zabarwienie pochodzi oczywiście od nitropochodnych, które otrzymaliśmy w wyniku reakcji nitrowania przy użyciu kwasu azotowego(V). Nie powinno dziwić, że im więcej takich reszt aromatycznych (więcej aminokwasów aromatycznych) znajduje się w białku, tym bardziej widoczna będzie ta reakcja (większa intensywność zabarwienia).

^[1] Teoretycznie można by przeprowadzić takie doświadczenie samodzielnie w domu. Wystarczy wziąć białko, tj. np. kostkę białego sera, skroplić go dwoma/trzema kroplami stężonego HNO₃ . Poczekasz kilka minut i powinniśmy mieć żółknięcie białej powierzchni sera (chodzi o biały ser oczywiście).